Sabit bölümlü protezler,...

protetik uygulamaların en önemlilerinden biri olup, hastanın kaybettiği fonksiyon, estetik ve fonetik ihtiyaçlarının yerine getirilmesini sağlarlar. Bu işlevleri yerine getirirken, uygulanacak protez tasarımının ve kullanılacak dental materyallerin çiğneme kuvvetlerine karşı koyacak özelliklere sahip olması, estetik özellikleri ve biyolojik dokularla olan uyumu tedavinin başarısında kritik öneme sahiptir.

Son yıllarda dental materyallerdeki hızlı gelişmelerle bu konudaki alternatifler daha da artmıştır. Doğal dişlerin boyut, şekil, yüzey yapısı, ışık geçirgenliği ve renk özelliklerinin, sabit kron köprü potezlerinde elde edilebilmesi seramikler sayesinde gerçekleşmiştir. Diğer restoratif materyallerle karşılaştırıldıklarında biyolojik dokuarla olan uyumları ve estetik özelliklerinin üstünlüğü dental seramiklerin daha çok tercih edilmelerini sağlamış ve bu konudaki gelişmeleri de hızlandırmıştır. Ancak ilk uygulamalarından bu yana seramiklerin kırılgan tabiatı her zaman bir sorun oluşturmuştur. Metal destekli seramik kron ve köprü uygulamaları ağız ortamındaki çiğneme kuvvetlerine direnç sağlamak için bir çözüm sağlamışsa da, metal alt yapının varlığı restorasyonun estetik kalitesini, doğal görünümünü olumsuz etkileyebilmektedir. Doğal dişin yapısı düşünülecek olursa minenin ışığı geçirme özelliği metal alt yapı üzerinde hazırlanan bir kronda aynen yansıtılamamaktadır. Ayrıca metal seramik kroların kron kenarlarından yansıyan metal görünümü bu tür restorasyonların estetik kalitesini etkilemektedir. Bu nedenle özellikle ön dişlerde daha doğal ve estetik, aynı zamanda dirençli seramik sistemleri konusunda arayış son yıllarda daha da artmış ve günümüzde bu konuda oldukca başarılı sistemler kullanıma sunulmuştur. Ancak sabit protezlerden beklenen gereksimimler genel olarak değerlendirildiğinde bunların tümünü karşılayabilen ideal bir restorasyon sistemi henüz geliştirilebilmiş değildir. Diş hekimleri, hasta ağzındaki restorasyon tipine karar verirken, vakanın gerektirdiği özelliklere, hastanın beklentilerine ve ekonomik koşullara göre seçimlerini yaparlar.

İdeal bir sabit protetik restorasyonun hazırlanması için materyallerde aranan özellikler ve uygulanacak restoratif sistemden beklenen gereksinimler şunlardır:

Diş yapısının korunması

Dayanıklılık (Kırılma dayanıklılığı, esneyebilirlik, sertlik)

Biyouyumluluk

Estetik olması (Işığın difüzyonu, translüsensi, renk özellikleri)
Hızlı ve kolay bir şekilde elde edilebilmeleri
Doğal dişlere benzer aşındırıcı etkisinin olması
Doğal dişlere benzer diş aşınması
Termal genleşme katsayısının (TGK) mineyle uyumlu olması
Kolay tamir edilebilmesi
Düşük termal iletkenlik
Ekonomik olması

Tam seramik restorasyonlar direnç açısından henüz metal destekli seramiklerin düzeyine erişemeseler de, biyolojik uyum ve estetik kaliteleri güncelliklerini artırmıştır. Son dönemde geliştirilen zirkonyum seramikler dirençli yapılarıyla metal destekli seramiklere önemli bir alternatif olma yolundadırlar. Günümüzde piyasada birçok tam seramik kron sistemi bulunmaktadır.

Metal desteksiz porselen sistemleri:

     A-) Konvansiyonel (toz-likit) seramikler
     B-) Dökülebilir seramikler
     C-) Makina ile şekillendirilebilir (machinable) seramikler
     D-) Basınçla şekillendirilebilir seramikler
     E-) İnfiltre seramikler
     F-) Diğer seramik sistemleri

 Tam seramik kron sistemlerinin tüm ağızda tek kronlar şeklinde ve çiğneme kuvvetlerinin daha düşük olduğu ön bölgede küçük azı dişleri arasında ve en fazla üç üyeli köprüler şeklinde uygulanması önerilmektedir. Ancak son yıllarda geliştirilen zirkonyum kristalleri ile güçlendirilmiş sistemlerde arka bölgedeki köprülerin de tam seramik sistemlerle yapılabilmesi mümkün hale gelmiştir. Ancak bu konudaki klinik deneyimin yeterli olduğu söylenemez. Ayrıca tam seramik sistemlerle seramik dolgular (inley) ve laminat venerler de yapılabilmektedir

Tam seramik kronlarda da klinik uygulama diğer sabit protezlerde olduğu gibi restore edilecek dişlerin hazırlığı, ölçü, uyumlandırma, prova ve yapıştırma seanslarını kapsar. Laboratuvar safhası ise emek yoğun ve teknik hassasiyet gerektiren uzun bir süreçtir. Bu tür kronların pahalı olmalarının önemli  bir nedeni de budur.