Sabit bölümlü protezler,...
protetik uygulamaların en
önemlilerinden biri olup, hastanın kaybettiği fonksiyon, estetik ve fonetik
ihtiyaçlarının yerine getirilmesini sağlarlar. Bu işlevleri yerine getirirken,
uygulanacak protez tasarımının ve kullanılacak dental materyallerin çiğneme
kuvvetlerine karşı koyacak özelliklere sahip olması, estetik özellikleri ve
biyolojik dokularla olan uyumu tedavinin başarısında kritik öneme sahiptir.
Son yıllarda dental
materyallerdeki hızlı gelişmelerle bu konudaki alternatifler daha da artmıştır.
Doğal dişlerin boyut, şekil, yüzey yapısı, ışık geçirgenliği ve renk
özelliklerinin, sabit kron köprü potezlerinde elde edilebilmesi seramikler
sayesinde gerçekleşmiştir. Diğer restoratif materyallerle
karşılaştırıldıklarında biyolojik dokuarla olan uyumları ve estetik
özelliklerinin üstünlüğü dental seramiklerin daha çok tercih edilmelerini
sağlamış ve bu konudaki gelişmeleri de hızlandırmıştır. Ancak ilk
uygulamalarından bu yana seramiklerin kırılgan tabiatı her zaman bir sorun
oluşturmuştur. Metal destekli seramik kron ve köprü uygulamaları ağız
ortamındaki çiğneme kuvvetlerine direnç sağlamak için bir çözüm sağlamışsa da,
metal alt yapının varlığı restorasyonun estetik kalitesini, doğal görünümünü
olumsuz etkileyebilmektedir. Doğal dişin yapısı düşünülecek olursa minenin ışığı
geçirme özelliği metal alt yapı üzerinde hazırlanan bir kronda aynen
yansıtılamamaktadır. Ayrıca metal seramik kroların kron kenarlarından yansıyan
metal görünümü bu tür restorasyonların estetik kalitesini etkilemektedir. Bu
nedenle özellikle ön dişlerde daha doğal ve estetik, aynı zamanda dirençli
seramik sistemleri konusunda arayış son yıllarda daha da artmış ve günümüzde bu
konuda oldukca başarılı sistemler kullanıma sunulmuştur. Ancak sabit
protezlerden beklenen gereksimimler genel olarak değerlendirildiğinde bunların
tümünü karşılayabilen ideal bir restorasyon sistemi henüz geliştirilebilmiş
değildir. Diş hekimleri, hasta ağzındaki restorasyon tipine karar verirken,
vakanın gerektirdiği özelliklere, hastanın beklentilerine ve ekonomik koşullara
göre seçimlerini yaparlar.
İdeal bir sabit protetik
restorasyonun hazırlanması için materyallerde aranan özellikler ve uygulanacak
restoratif sistemden beklenen gereksinimler şunlardır:
Diş yapısının korunması
Dayanıklılık (Kırılma
dayanıklılığı, esneyebilirlik, sertlik)
Biyouyumluluk
Estetik olması (Işığın difüzyonu,
translüsensi, renk özellikleri)
Hızlı ve kolay bir şekilde elde edilebilmeleri
Doğal dişlere benzer aşındırıcı etkisinin olması
Doğal dişlere benzer diş aşınması
Termal genleşme katsayısının (TGK) mineyle uyumlu olması
Kolay tamir edilebilmesi
Düşük termal iletkenlik
Ekonomik olması
Tam seramik restorasyonlar
direnç açısından henüz metal destekli seramiklerin düzeyine erişemeseler de,
biyolojik uyum ve estetik kaliteleri güncelliklerini artırmıştır. Son dönemde
geliştirilen zirkonyum seramikler dirençli yapılarıyla metal destekli
seramiklere önemli bir alternatif olma yolundadırlar. Günümüzde piyasada birçok
tam seramik kron sistemi bulunmaktadır.
Metal
desteksiz porselen sistemleri:
A-)
Konvansiyonel (toz-likit) seramikler
B-) Dökülebilir seramikler
C-) Makina ile şekillendirilebilir (machinable) seramikler
D-) Basınçla şekillendirilebilir seramikler
E-) İnfiltre seramikler
F-) Diğer seramik sistemleri
Tam seramik kron
sistemlerinin tüm ağızda tek kronlar şeklinde ve çiğneme kuvvetlerinin daha
düşük olduğu ön bölgede küçük azı dişleri arasında ve en fazla üç üyeli köprüler
şeklinde uygulanması önerilmektedir. Ancak son yıllarda geliştirilen zirkonyum
kristalleri ile güçlendirilmiş sistemlerde arka bölgedeki köprülerin de tam
seramik sistemlerle yapılabilmesi mümkün hale gelmiştir. Ancak bu konudaki
klinik deneyimin yeterli olduğu söylenemez. Ayrıca tam seramik sistemlerle
seramik dolgular (inley) ve laminat venerler de yapılabilmektedir
Tam seramik kronlarda da
klinik uygulama diğer sabit protezlerde olduğu gibi restore edilecek dişlerin
hazırlığı, ölçü, uyumlandırma, prova ve yapıştırma seanslarını kapsar.
Laboratuvar safhası ise emek yoğun ve teknik hassasiyet gerektiren uzun bir
süreçtir. Bu tür kronların pahalı olmalarının önemli bir nedeni de budur.
|